A xunta directiva da Fundación Premios da Crítica Galicia nomeou as seguintes persoas como membros dos xurados de cada unha das oito modalidades:
Creación literaria: Afonso Vázquez Monxardín,secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Ana Acuña Trabazo, crítica, profesora UDV; Dolores Vilavedra, crítica, profesora USC; Teresa Seara, crítica, profesora UDC; Malores Villanueva, crítica; Marta Neira Rodríguez, crítica, profesora UDV e David Otero Rodríguez, escritor.
Investigación: Modesto Hermida García, secretaría Fundación Premios da Crítica Galicia; Xosé Ramón Pena, escritor, gañador da edición anterior; Juan Ramón Vidal Romaní, director do Instituto de Xeoloxía de Galicia, catedrático da UDC; Celia Vázquez, profesora da Facultade de Tradución da UDV; Marilar Jiménez Aleixandre, catedrática de Didáctica das Ciencias da USC; Antonio Rodríguez Colmenero, arqueólogo e Ramón Lourenzo, catedrático da USC.
Iniciativas Culturais e Científicas: María López Sande, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Branca Novoneyra, concelleira do concello de Santiago, Cineuropa, gañador da edición anterior; Paz Castro, editora, Kalandraka; Xurxo Mariño, divulgador científico, profesor UDC; Patricia Porto, libreira, Libraría Lila de Lilith; Patricia Arias Chachero, fundación Otero Pedrayo e Antonio Piñeiro, técnico de cultura, concello de Celanova.
Música: María Xosé Porteiro, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Guadi Galego, música, gañadora da edición anterior; Xosé Aldea, editor, director de Culturgal; Cristina Pujales, responsable do Arquivo Sonoro de Galicia; Tomás Camacho, guitarrista; Xoán Piñón, músico e Ángeles Feijoo, produtora.
Artes Plásticas: Xavier Limia de Gardón, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Xaquín Marín, humorista gráfico, gañador da edición anterior; Román Pereiro, crítico; Celestino Poza Domínguez, xestor cultural; Alberto de Paula Prieto, arquitecto; Luz Darriba, artista e Cristina Carballedo, comisaria.
Artes Escénicas: Inma López Silva, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Areta Bolado, actriz, A Panadaría Teatro, gañadora edición anterior; Gustavo Pernas, escritor e director; Roberto Pascual, director MIT Ribadavia; Manuel Vieites García, director da EADG; Manuel Guede Oliva, director e Laura Ponte, actriz.
Cine e Artes Audiovisuais: Antón Sobral, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Manuel González Álvarez, profesor; Beli Martínez, profesora UDV; Ramiro Ledo Cordeiro, presidente de NUMAX; Daniel Domínguez, guionista; Suso Novas, programador cultural e Iria Sobrado, actriz.
Cultura gastronómica: Blanca Roig Rechou, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Miguel Vila Pernas, gastrónomo, gañador da edición anterior; Xavier Castro Pérez, gastrónomo, profesor da USC; Pepe Solla, cociñeiro; Marisol Bueno, bodegueira, D.O. Rías Baixas; Marta Fernández Vázquez, Escola Superior de Hostelería; Ricardo García Rodríguez, hosteleiro.
Como establece a base sétima «Todas as producións que se consideren premiables en cada unha das modalidades poderán ser presentadas polos seus autores, editores ou promotores ás secretarías dos xurados antes do 30 de setembro de 2016. Así mesmo, cada un dos membros dos xurados poderá presentar cantas candidaturas considere oportunas para a súa valoración polo resto dos membros.»
A este teor as propostas poderán ser dirixidas ás secretarías de cada unha das modalidades:
A Fundación Premios da Crítica Galicia acordou na súa reunión do 18 de maio aprobar as bases pola que se rexerán os Premios da Crítica Galicia 2016 e nomear as secretarías de cada unha das modalidades. Novidades principais desta XXXIXª, que se ditaminará en Vigo o 19 de novembro de 2016 baixo o lema «En irmandade», son a creación dunha nova modalidade de «Cine e Artes Audiovisuais» e a modificación do descritor da de «Iniciativas Culturais» como de «Iniciativas Culturais e Científicas».
Como establece a base sétima «Todas as producións que se consideren premiables en cada unha das modalidades poderán ser presentadas polos seus autores, editores ou promotores ás secretarías dos xurados antes do 30 de setembro de 2016. Así mesmo, cada un dos membros dos xurados poderá presentar cantas candidaturas considere oportunas para a súa valoración polo resto dos membros.»
A este teor as propostas poderán ser dirixidas ás secretarías de cada unha das modalidades escribindo a: premiosdacriticagalicia@gmail.com
A Fundación Premios da Crítica Galicia organizou o sábado 30 de abril no salón de actos do Centro de Interpretación do Parque Nacional Illas Atlánticas un debate sobre a cultura galega a través das 38 edicións dos seus premios que se veñen celebrando de forma ininterrumpida dende 1978. Hora e media ben cumprida de reflexión onde compartiron palabra con Bieito Ledo, presidente da Fundación e fundador dos premios, a escritora Inma López Silva, o editor Manuel Bragado e os xornalistas María Xosé Porteiro e Xosé María Palmeiro. A pesar do inevitable aroma de melancolía que supuxo facer balance e ollar cara atrás, todos os cinco intervinientes compartiron a necesidade de afrontar mudanzas profundas, tanto nas formas de comunicación como nos contidos do que entendemos por «cultura galega».
Manuel Bragado analaizou a modalidade de Creación Literaria, que para o editor contribuíu á normalización dun sector que foi ampliando amodiño os seus públicos e profesionalizando o propio sector editorial. Repasando a nómina das 38 obras gañadoras, reparou no feito que 23 fosen narrativas e 15 poéticas. Repetiron como gañadores Carlos Casares (1980, 1999 e 2003), Víctor Freixanes (1983 e 1989), Suso de Toro (1987 e 2010), X.L. Méndez Ferrín (1988 e 1992), Manuel Rivas (1994 e 2007) e Agustín Fernández Paz (2012 e 2015). En canto ás editoriais, Xerais obtivo o premio en catorce ocasións, Galaxia en doce, Espiral Maior en catro e nunha Edicións do Cerne, Ir Indo, O Castro, Laiovento, A Nosa Terra, Tema, Nós e a autoedición de Afonso Pexegeurio, gañador da primeira edición (1978). Salientou a escasa presenza no palmarés de obras escritas por mulleres, xa que houbo que agardar a 1995 (despois de dezasete edicións) a que fora premiada Marilar Aleixandre por A expedición do Pacífico, sendo tamén a primeira ocasión no que era recoñecida unha obra da literatura infantil e xuvenil. Xaora, o número de escritoras premiadas foi apenas de cinco: Marilar Aleixandre (1995), Pilar Pallarés (1997), Anxos Sumai (2004), Luisa Villalta (2005) e Ana Romaní (2011).
María Xosé Porteiro ocupouse de analizar a modalidade de Iniciativas Culturais, onde salientou que dende a primeira edición, na que foi premiado o Museo do Pobo Galego, recoñecéranse iniciativas colectivas. «Ao longo destes trinta e oito anos tívose unha visión moi ampla, moi panorámica, moi extensa, como se pode comprobar na nómina de iniciativas gañadoras e tamén de finalistas, como sucedeu na primeira edición con Vagalume, aquela revista infantil galega». Xaora, insistiu Porteiro na necesidade de enlazar coas xeracións da Diáspora e no feito de que nestas case catro décadas «non perdemos identidade, gañámola, xa que fomos capaces de pensar en global e actual en local». Rematou apelando «a necesidade de que os Premios da Crítica Galicia mudasen as formas para actuar e comportarse co espírito das novas xeracións».
Pola súa banda, Xosé María Palmeiro abordou a profunda mudanza que no sistema de medios se produciu en Galicia dende 1978, «un momento no que comezou a concibirse Galicia como un espazo informativo propio e no que apareceron publicacións en lingua galega como Teima, Man común e máis tarde A Nosa Terra». «Un momento no que se produciu a atención cara o local e a reivindicación do papel da lingua e do argumento informativo de Galicia, Nese caldo de cultivo naceu a iniciativa dos Premios da Crítica Galicia». A seguir, Xosé María Palmeiro fixo unha inquedante reflexión sobre a situación actual do sistema de medios de en Galicia sometido a un proceso de concentración: «algo non vai ben. Non andamos ben en conxunto, Algo non vai ben a pesar da hipermultiplicación de pantallas. Algo non vai ben na expresión do relato de Galicia e en galego».
No Hotel Os Escudos de Vigo deuse a coñecer no decurso dun do xantar do sábado 7 de novembro o ditame da trixésima oitava edición dos Premios da Crítica Galicia na súas modalidades de Creación Literaria, Investigación, Música, Iniciativas Culturais, Artes Plásticas e Visuais, Artes Escénicas e Audiovisuais e Cultura Gastronómica.
Baixo o lema “Non bebades auga durmida”, recollido dun artigo de Xosé Filgueira Valverde, xuntáronse trescentas cincuenta persoas representativas dos diversos ámbitos da política, da sociedade e da actividade cultural do país, entre as que se atopaban Alberto Núñez Feijóo, presidente da Xunta de Galicia; Abel Caballero, alcalde de Vigo; Román Rodríguez, conselleiro de Educación e Cultura; Carmela Silva, presidenta da Deputación Provincial de Pontevedra; Ignacio López Chaves, delegado territorial da Xunta de Galicia en Vigo; Antonio Coello, subdelegado do Goberno en Pontevedra; Goretti Sanmarín, vicepresidenta da Deputación da Coruña; Xosé Ramón Besteiro, secretario do PSdeG-PSOE; Elena Muñoz, portavoz do grupo municipal do Partido Popular, entre outros.
Bieito Ledo, presidente da Fundación Premios da Crítica Galicia, abríu o acto, conducido por María Xosé Porteiro, saudando aos asistentes e lembrando a traxectoria destes premios que chegan a súa triséxima oitava edición. Rematou Bieito Ledo lembran que “cando todos os galegos deixemos de pedir perdon por que chove, Galicia será nosa”.
A viaxe de Gagarin de Agustín Fernández Paz, Premio de Creación Literaria
O xurado da modalidade de Creación Literaria, formado por Xosé María Lema Suárez, escritor, gañador da edición anterior; Eulalia Agrelo, crítica, presidenta de ELOS; Carme Vidal, xornalista cultural, Sermos Galiza; María Xesús Fernández, crítica; Manuel Rodríguez Alonso, crítico; Chus Nogueira, crítica, presidenta da Asociación da Crítica Galega e Xavier Senín, que actuou como secretario, en representación da Fundación Premios da Critica Galicia, acordou declarar finalistas as obras A viaxe de Gagarin de Agustín Fernández Paz (Xerais), Zapatillas rotas de Xabier Quiroga (Xerais) e Penúltimas tendencias de Carlos Negro (Xerais). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio á obra de Agustín Fernández paz A viaxe de Gagarin editada por Xerais.
O xurado salientou que “A viaxe de Gagariné unha novela que vén culminar un ciclo narrativo, na que o autor realiza unha emotiva viaxe desde o presente cara a unha parte da nosa historia recente tantas veces silenciada. Este reencontro desenvólvese a través dunha arquitectura textual ben definida e mediante unha linguaxe diáfana e sedutora tecida desde un galego rico e depurado. Así mesmo quere destacar o labor documental e as múltiples referencias socioculturais á época na que se sitúa a trama”.
Historia da Literatura Galega II. Rexurdimento de Xosé Ramón Pena, Premio de Investigación
O xurado da modalidade de Investigación, formado por Xosé Ramón Freixeiro Mato, catedrático UDC, gañador da edición anterior; Jesús de Juana López, catedrático UDV; Manuel González González, catedrático USC; Xosé Benito Reza, enxeñeiro forestal; María Edita de Lorenzo Rodríguez, catedrática da UDV; Aida Fernández Ríos, oceanógrafa, Instituto de Investigacións Pesqueiras de Vigo e Afonso Vázquez Monxardín, que actuou como secretario en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia acordou declarar como finalistas ao científico e investigador Miguel Anxo Murado García e ás obras Conciencia política e literatura galega en Madrid de Ana Acuña (Xerais); Historia da Literatura Galega II. De 1853 a 1916. O Rexurdimento de Xosé Ramón Pena (Xerais). Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Historia da Literatura Galega II de Xosé Ramón Pena (Xerais).
O xurado destacou que a obra gañadora constitúe un libro de referencia imprescindible. Fai unha excelente e documentadísima revisión crítica das cuestións máis controvertidas do Rexurdimento galego mediante a análise exhaustiva da bibliografía literaria e histórica existente achegando sempre unha visión persoal e moi novidosa en múltiples aspectos.
Así mesmo o xurado da modalidade de Investigación recomendou aos promotores destes Prmeios da Crítica Galicia a organización desta modalidade en vindeiras edicións en dúas áreas, unha de ciencias experimentais e tecnoloxía e outra de ciencias humanas e xurídico-sociais.
Cineuropa, Premio de Iniciativas Culturais
O xurado da modalidade de Iniciativas Culturais, formado por Mercedes Rosón, Subdirectora da área de Cultura da USC; Encarna Lago, xerente da Rede Museística da Deputacion de Lugo; Francisco Porto, xestor cultural, director de Latamuda; Belén Fortes, xestora cultural; Xabier Límia, activista cultural; Ana Isabel Vázquez, activista cultural e Antón Sobral que actuou como secretario, en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Cineuropa, Programa Conciencia e Festival Internacional do Mundo Celta de Ortigueira. Tras as derradeiras deliberacións acordou por unanimidade outorgar o premio a Cineuropa.
O xurado salientou que outrogou o premio a Cineuropa “pola calidade, o compromiso e a excelencia deste festival que permite a visión das mellores películas de ámbito europeo, que nos facilita o coñecemento doutras culturas e tamén polo decidido apoio ao cine galego. Tamén pola democratización sendo accesible a toda a sociedade, ademais de ser o festival máis longo no tempo con extraordinario éxito de público diairio. E por achegar esa interdisciplinariedade e pola renovación constante”.
Guadi Galego, Premio de Música
O xurado da modalidade de Música, formado por Anxo Pintos, músico, membro de Berrogüetto, gañador da edición anterior; Belén Bermejo, empresaria musical Sirgo torcendo; Antonio Borrazás, director de programación sala Capitol; Marían Fernández Álvarez, xestora cultura, O Cable Inglés; Bieito Romero, músico, membro de Luar na lubre e Tito Lesende, xornalista musical e responsable de comunicación de SGAE. e Marcos Lorenzo Gallego, que actuou como secretario, en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Guadi Galego, Festival de Pardiñas e a Central Folque. Tras as derradeiras deliberacións acordou outorgar por maioría o premio a Guadi Galego.
O xurado salientou de Guadi Galego “a súa traxectoria coherente, impecable e ancorada na Terra, así como o feito de ter acadado un estilo persoal e á marxe de etiquetas”
Xaquín Marín, Premio de Artes Plásticas e Visuais
O xurado da modalidade de Artes Plásticas e Visuais, formado por Antón Pulido, pintor, gañador da edición anterior; David Pintor, ilustrador; Manuel Gallego Jorreto, arquitecto; Paula Gómez del Valle, fotógrafa; Paula Mariño Pazo, comisaria de exposicións e profesora; Emilia Guimeráns, escultora e ceramista, e Charo Portela, que actuou como secretaria, en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Xaquín Marín, Liqen e David Rubín. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a Xaquín Marín.
O xurado salientou do Xaquín Marín “o seu compromiso coa plástica galega ao longo de toda a súa traxectoria, que se concreta no seu traballo como humorista gráfico e ilustrador. Unha traxectoria que reúne tradición e actualidade, feita sempre dende unha visión moi persoal, sendo no só unha referencia en Galicia senón tamén a nivel internacional.”
“Pan, pan” de A Panadaría Teatro, Premio de Artes Escénicas e Audiovisuais
O xurado da modalidade de Artes Escénicas e Audiovisuais, formado por Luis Patiño, director de cine, gañador da edición anterior; Belén Pichel, presidenta de Escena Galega; Manuel Xestoso, crítico; Ángel Suanzes, xornalista de cine TVG; Montse Dopico, xornalista cultural; Tamara Canosa, actriz. e Camilo Franco, que actuou como secretario, en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Pan, pan de A Panadaría Teatro, Perplexo de Il Maquinario Teatro e a Alfonso Zarauza pola dirección de Os Fenómenos. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a “Pan, pan” de A Panadaría Teatro.
O xurado salientou de Pan, pan “a decisión de facer un teatro que responde as dificultades dos tempos e a romper os prexuízos asociados ao humor feito por mulleres. A revelación polo debú dunha compañía saída da ESAD de Galicia cun primeiro espectáculo baseado no traballo das actrices, na creación propia e no risco artístico”. Así mesmo, o xurado sinalou que considera imprescindible dividir en dúas a categoría actual de Artes Escénicas e Audiovisuais en correspodencia coa importancia de ambos os dous sectores.
Miguel Vila Pernas, Premio de Cultura gastronómica
O xurado da modalidade de Cultura gastronómica, formado por Maite González do Grupo Cuevas, gañador da edición anterior; Delfina Cendón, hosteleira; Xavier R. Baixeras, escritor; Beatriz Sotelo, cociñeira d’ A Estación de Cambre; Luis Paadín, sumiller; Lidia Folgar, nutricionista e por Ernesto Sánchez Pombo, que actuou como secretario, en representación da Fundación Premios da Crítica Galicia, acordou entre as propostas presentadas declarar finalistas a Miguel Vila Pernas, Restaurante Verruga e Secreto Galaico Castañam. Tras as derradeiras deliberacións, acordou outorgar por maioría o premio a Miguel Vila Pernas.
O xurado salientou de Miguel Vila “a traxectoria de recuperación e posta en valor da culinaria galega tanto considerada dende o punto de vista tradicional como de novas propostas”.
O ditame da 38ª edición dos Premios da Crítica Galicia realizarase no decurso dun xantar que terá lugar no restaurante do Hotel Os Escudos (Avenida Atlántida 106) de Vigo, o sábado 7 de novembro de 2015 ás 14:00 horas.
O cuberto terá un prezo de 30€.
As persoas que desexen asistir poden formalizar a súa reserva no teléfono 629 587 807 ou escribindo ao correo electrónico anxorajo@hotmail.com.
Ingreso, antes do 5 de novembro: ABANCA nº 2080 0518 98 3040014937
